Indywidualny transport osób niepełnosprawnych to dosyć proste zagadnienie w porównaniu z transportem zbiorowym. W pierwszym przypadku sam zainteresowany może nabyć dostosowany do niego pojazd, a poruszając się po mieście – korzystać z wyznaczonych dla osób niepełnosprawnych miejsc parkingowych. Miejsca takie są szersze od standardowych, dzięki czemu umożliwiają zajęcie miejsca w pojeździe i puszczenie go przez osobę np. korzystającą z wózka inwalidzkiego. Jak kwestia dostosowania standardów wygląda w przypadku transportu zbiorowego?
Komunikacja miejska

Jeżeli chodzi o komunikację miejską, to standard dostosowania do osób niepełnosprawnych jest coraz lepszy. Dużą część taboru stanowią autobusy niskopodłogowe, bez stopni wejściowych, wyposażone w rozkładane platformy wjazdowe, umożliwiające dostanie się do pojazdu osobie na wózku. W autobusach wysokopodłogowych stosowane są montowane przy schodach windy. Z kolei we wnętrzu autobusu wydzielone jest miejsce dedykowane osobom poruszającym się na wózkach – odpowiednio szerokie, wyposażone w uchwyty na niewielkiej wysokości, pasy zabezpieczające oraz przyciski do informowania kierowcy o przystanku na żądanie. Miejsce takie zazwyczaj usytuowane jest naprzeciwko głównego, dużego wejścia, wyposażonego w platformę wjazdową, dzięki czemu osoba niepełnosprawna ma do niego maksymalnie ułatwiony dostęp. Ewentualną pomoc w wejściu i wyjściu z pojazdu, łącznie z zapięciem i odpięciem pasów zabezpieczających, powinien zapewnić kierowca.

Autobusy dalekobieżne

Nieco bardziej skomplikowana jest kwestia transportu osób niepełnosprawnych w autobusach dalekobieżnych i rejsowych. Są to pojazdy z bardzo wysoko położoną podłogą, stąd nie można w nich zastosować rozwiązań znanych z komunikacji miejskiej, takich jak platformy wjazdowe. Nie oznacza to jednak, iż nie poradzono sobie z tym problemem.

W autobusach turystycznych występują windy zintegrowane z drzwiami. Zazwyczaj dotyczy to tylnych drzwi i rozwiązanie to umożliwia osobie niepełnosprawnej dostanie się bezpośrednio na dedykowane dla niej miejsce. Gorzej jest z kwestią korzystania z toalety przez osobę niezdolną do poruszania się bez wózka. Zazwyczaj pokładowe WC w autobusach wymaga pokonania kilku schodków.

Teoria a praktyka

Jak łatwo wywnioskować z powyższego tekstu, dużo łatwiejsze jest poruszanie się osoby niepełnosprawnej autobusami miejskimi. W przypadku dalekobieżnych na pewno warto wcześniej upewnić się, że pojazd kursujący na danej linii i o danej porze jest przystosowany do przewozu osób niepełnosprawnych. Najlepiej skontaktować się z przewoźnikiem i ustalić, czy wyposażenie autobusu pozwoli nam na odbycie podróży. Koniecznie też należy dokonać wcześniejszej rezerwacji biletu, z zaznaczeniem, iż chodzi o osobę niepełnosprawną. Dedykowanych miejsce jest niewielka liczba (często np. dla osoby na wózku jest tylko jedno miejsce) i bez rezerwacji może się okazać, iż jest ono już zajęte. Co istotne – transport samego wózka jest darmowy, niezależnie od tego, czy podróżujący siedzi na nim, czy na fotelu, a wózek jest w luku bagażowym.

Dobrą praktyką jest też podróżowanie z osobą towarzyszącą, która w razie potrzeby udzieli nam pomocy, czy to przy dostaniu się na pokład autobusu, czy przy dostaniu się do trudniej dostępnej toalety. Nie zawsze będziemy mogli liczyć na pomoc osób postronnych, a kierowca i obsługa autobusu nie są zobowiązani do jej udzielania.

Aby w pełni zabezpieczyć bezproblemowy przebieg podróży, należy też zapoznać się z udogodnieniami dla osób niepełnosprawnych na dworcach lub przystankach, z których będziemy korzystać. Należy zrobić to telefonicznie lub mailowo, kontaktując się z podmiotami zarządzającymi tymi obiektami lub można też podjąć próbę zdobycia tych informacji u samego przewoźnika (jednak niekoniecznie posiada on taką wiedzę).